Investeringen in schone energie "moeten 50% hoger liggen" om opwarming te beperken tot 1,5C

Investeringen in schone energie "moeten 50% hoger liggen" om opwarming te beperken tot 1,5C

Om steenkool tot het verleden te laten behoren, moeten we investeren in hernieuwbare energie (Foto doorThomas Wolf, CC BY-SA 3.0 DE)

Voor het eerst gepubliceerd opCarbon Brief.

Om de opwarming van de aarde te beperken tot 1,5°C moet er de komende 12 jaar wereldwijd 460 miljard dollar extra per jaar worden geïnvesteerd in de koolstofarme economie, aldus een nieuw artikel. Jocelyn Timperley neemt een kijkje.

Dat is 50% meer dan de extra investeringen die nodig zijn om een limiet van 2C te halen, aldus het artikel. Het is voor het eerst dat het verschil in investeringen en geldstromen tussen de twee temperatuurdoelstellingen van het Parijsakkoord wordt beoordeeld, vertelt de hoofdauteur aan Carbon Brief.

Uit het rapport blijkt ook dat een veel snellere toename van investeringen in koolstofarme energie en energie-efficiëntie nodig zou zijn om de opwarming tot 1,5°C te beperken. Ondertussen zouden de investeringen in steenkool niet wezenlijk veranderen tussen een 1,5C- en een 2C-scenario, zegt de hoofdauteur, aangezien een drastische terugschroeving van de investeringen in steenkool al nodig is om de 2C-doelstelling te halen.

Financiële stromen

Volgens de Overeenkomst van Parijs moeten landen de financiering voor de koolstofarme economie opvoeren. Artikel 2, lid 1, onder c), van de overeenkomst verplicht de ondertekenaars om:

"Financieringsstromen consistent te maken met een traject naar lage broeikasgasemissies en klimaatbestendige ontwikkeling."

Het document, gepubliceerd in Nature Energy, heeft tot doel de omvang van de financiële stromen te kwantificeren die nodig kunnen zijn om de overkoepelende temperatuurdoelstellingen van de overeenkomst van Parijs te halen. Er wordt nagegaan hoeveel geld er nodig zou zijn voor vier scenario's.

In het eerste scenario voldoen landen aan de doelstellingen die zijn vastgelegd in hun huidige individuele klimaatverbintenissen ("nationaal vastgestelde bijdragen", of NDC's). In het tweede scenario wordt nagegaan of de doelstelling van Parijs om de opwarming van de aarde te beperken tot "minder dan 2°C", kan worden gehaald. Het derde scenario gaat uit van een wereld waarin de ambitieuze doelstelling van Parijs om de opwarming tot 1,5°C te beperken, wordt gehaald. Deze scenario's worden vergeleken met een business-as-usual scenario zonder verdere aanscherping van het huidige klimaat- en energiebeleid.

De studie combineert de resultaten van zes verschillende geïntegreerde evaluatiemodellen (IAM's) om de bevindingen robuuster te maken. Elk model geeft het mondiale energiesysteem en de verschillende bestrijdingsopties voor de toekomst op een iets andere manier weer. Alle scenario's stemmen overeen met een "midden-van-de-weg" toekomst waarin sociale, economische en technologische trends in grote lijnen hun historische patronen volgen(SSP2).

Uit de bevindingen blijkt dat er tussen 2016 en 2030 132 miljard dollar extra moet worden geïnvesteerd in koolstofarme technologie en energie-efficiëntie om de NDC-doelstellingen te halen, vergeleken met een business-as-usual-scenario.

De extra investeringen die nodig zijn om de klimaatverbintenissen na te komen, bedragen volgens het Internationaal Energieagentschap(IEA) minder dan een tiende van de 1 700 miljard dollar die in 2016 in het mondiale energiesysteem is geïnvesteerd.

Het is ook vergelijkbaar met de 100 miljard dollar per jaar aan klimaatfinanciering die de rijke landen aan de ontwikkelingslanden hebben beloofd om hun klimaatinspanningen te helpen financieren.

David McCollum, senior onderzoeker aan het International Institute for Applied Systems Analysis(IIASA) en hoofdauteur van het document, zegt dat dit betekent dat de toezegging van 100 miljard dollar de ontwikkelingslanden al een heel eind op weg zou helpen om hun NDC-doelstellingen te halen. Hij vertelt Carbon Brief:

"Het is iets wat in theorie mogelijk is, als de prioriteiten maar op de juiste manier worden gesteld... Maar zoals we uit dit onderzoek en ander onderzoek weten, komen de NDC-doelstellingen niet in de buurt van waar we moeten zijn voor 2C, en al helemaal niet voor 1,5C. Het begint ons op het goede spoor te zetten, maar het schiet al tekort als het gaat om emissiereducties tegen 2025-2030."

De onderstaande grafiek toont de resultaten van het in de studie vastgestelde investeringstekort, alsook de veel hogere gemiddelde jaarlijkse investeringen die tot 2050 nodig zijn. Dit is te wijten aan het feit dat de investeringen in schone energie na 2030 moeten versnellen, waardoor het jaarlijkse gemiddelde cijfer hoger komt te liggen.

Jaarlijkse wereldwijde investeringstekorten in koolstofarme energie en energie-efficiëntie in aangescherpte beleidsscenario's, gemiddeld tot 2030 en 2050. De scenario's gaan uit van een wereld waarin de toezeggingen van de NDC-landen worden nagekomen en waarin de temperatuurlimieten van 2°C en 1,5°C van de Overeenkomst van Parijs worden gehaald. Bron: McCollum, D.L. et al.(2018) Aanvullend materiaal. Grafiek door Carbon Brief.

2C vs 1,5C

Voor de 2C-doelstelling stijgt de extra jaarlijkse investering die nodig is in koolstofarme energie en energie-efficiëntie tussen nu en 2030 tot 303 miljard dollar. Koolstofarme investeringen zouden de investeringen in fossiele brandstoffen al in 2025 inhalen en daarna snel toenemen, zoals blijkt uit de onderstaande figuur. Ongeveer tweederde van dergelijke investeringen in energie aan de aanbodzijde zijn momenteel gerelateerd aan fossiele brandstoffen, terwijl het resterende derde deel betrekking heeft op koolstofarme energie.

Geprojecteerde mondiale gemiddelde jaarlijkse investeringstrajecten om de doelstellingen van 1,5C (groen), 2C (blauw) en NDC (rood) te bereiken, alsook het business-as-usual-scenario (CPol; zwart). De waarden zijn uitgedrukt in investeringen aan de aanbodzijde als aandeel van de totale investeringen aan de aanbodzijde. In deze waarden zijn investeringen in energie-efficiëntie dus niet inbegrepen. Bron: McCollum, D.L. et al. (2018) via Carbon Brief

Voor de 1,5C-doelstelling zou een extra 458 miljard dollar nodig zijn, aldus de studie. Dit zou een "stapsgewijze verandering" betekenen in termen van het geïnvesteerde bedrag per ton vermeden CO2, voegt het toe.

De extra investeringsinspanning die nodig is om van 2°C naar 1,5°C te gaan, was verrassend, aldus McCollum:

"Als we van 2C naar 1,5C gaan, gaat het maar om een paar honderd gigaton koolstof, maar de investeringsinspanningen - vooral op de korte termijn tot 2030 - wat dat betekent voor het opvoeren van hernieuwbare energiebronnen en efficiëntie zijn veel groter. Het is met andere woorden niet-lineair: er is een omslagpunt als we verder willen gaan dan 2C en naar 1,5C willen gaan.

Het is ook belangrijk op te merken dat het beperken van de mondiale temperatuur tot 1,5C naar verwachting economische voordelen zal hebben. Uit een eerder dit jaar gepubliceerde studie blijkt dat het BBP per hoofd van de bevolking tegen 2100 5% hoger zou liggen als de temperaturen op 1,5C in plaats van 2C worden gestabiliseerd.

Afname steenkool

Eén ding verandert echter niet wezenlijk tussen het 1,5C- en het 2C-scenario, en dat is de noodzaak om af te stappen van onverminderde investeringen in steenkool, aldus McCollum.

Het verschil tussen het 2C- en het 1,5C-scenario is dat er nog minder in olie en aardgas wordt geïnvesteerd, zo blijkt uit de studie. In sommige modellen vonden de auteurs enige beperkte ruimte voor investeringen in aardgas met koolstofafvang en -opslag(CCS). Ondertussen zal het aandeel van de investeringen in elektriciteitstransmissie en -distributie, momenteel al ongeveer een kwart van alle energie-investeringen, blijven stijgen.

Prof. Sam Fankhauser, directeur van het Grantham Research Institute on Climate Change and the Environment, zegt dat het belangrijkste punt uit de nieuwe studie is dat de bestaande kapitaalstromen anders moeten worden gebruikt, in plaats van extra kapitaal aan te trekken. Hij vertelde Carbon Brief:

"We hebben ook wat extra investeringen nodig, maar het belangrijkste is om bestaande energie-investeringen om te buigen van fossiele brandstoffen naar hernieuwbare energiebronnen. Het is dan ook geen verrassing dat de versnelde investeringen in schone energie de dalende investeringen in fossiele brandstoffen binnen 10 jaar zullen inhalen."

Hij voegt eraan toe dat dezelfde heroriëntering van kapitaal ook nodig is op andere gebieden, zoals vervoer, industrie en stadsplanning.

________

Aanverwante artikelen

• Energiebeheer in de 21e eeuw. Door Dr Stven Fawkes
• 6 principes voor een marktontwerp dat de energietransitie mogelijk maakt. Door Marius Buchmann
• Vergroten van de investeringsstroom naar energie-efficiëntie in de industrie. Door Dr Steven Fawkes

Blijf op de hoogte! Beste ideeën voor energie-efficiëntie en energietransitie...

Over de auteur

Jocelyn Timperley behaalde een doctoraal in milieuchemie aan de Universiteit van Edinburgh en een MA wetenschapsjournalistiek aan de City University London. Eerder werkte ze bij BusinessGreen, waar ze zich bezighield met koolstofarm beleid en de groene economie.